Muzeum Historii Polski Ilustrowany Kuryer Wojenny
Dzisiaj jest 12 grudnia 1928 roku Cena: 2 Mk Imieniny: Ady, Aleksandra, Dagmary
Redakcja: Muzeum Historii Polski w Warszawie, ul. Senatorska 35, 00-099 Warszawa, email: info@muzhp.pl

Tu jesteś: Strona główna » Komentarze » Michaił Tuchaczewski

Michaił Tuchaczewski

Michaił Nikołajewicz Tuchaczewski, urodzony w 1893 roku w rodzinie ziemiańskiej, absolwent Aleksandrowskiej Uczelni Wojskowej, zawrotną karierę wojskową rozpoczął w armii carskiej podczas pierwszej wojny światowej. W 1915 trafił do niewoli niemieckiej, po dwóch latach udało mu się zbiec i przedrzeć do Rosji. Wkrótce znalazł się w Armii Czerwonej i wstąpił do WKP(b). W czasie wojny domowej zasłynął jako pogromca walczących po stronie Białych wybitnych generałów Kołczaka i Denikina. W wojnie polsko-bolszewickiej mimo młodego wieku (27 lat) otrzymał dowództwo Frontu Zachodniego. Pierwszą, nieudaną próbę ofensywy podjął w maju 1920. Na początku lipca rozpoczął drugą ofensywę, której cele polityczne zawarł w słynnej odezwie do Żołnierzy Armii Czerwonej:

We krwi pokonanej polskiej armii utopimy przestępczy rząd Piłsudskiego. Zwróćcie swe oczy na Zachód. To na Zachodzie decydują się losy Światowej Rewolucji. Na drodze do Światowej Pożogi leży trup Białej Polski. Na naszych bagnetach przyniesiemy szczęście i pokój masom pracującym całej ludzkości. Godzina ataku wybiła!

Michaił Tuchaczewski namalowanyprzez Lwa Kotljarowa(za Wikimedia Commons)

Charakterystyczna dla jego stylu dowodzenia była brawura i skłonność do stawiania wszystkiego na jedną kartę, a także konsekwentne, a wręcz uparte trzymanie się  przyjętych założeń. Taktyka ta, sprawdzona w czasie wojny domowej w Rosji, okazała się nieskuteczna w czasie wojny z Polską. Plan  zakładał dotarcie do Warszawy w ciągu sześciu tygodni, co wymagało od wojsk sowieckich bardzo szybkiego przesuwania się na zachód. Żołnierze Armii Czerwonej rzeczywiście przemieszczali się w błyskawicznym tempie, zdobywając kolejne pozycje, a ich nieprzerwany pochód osłabiał morale w armii polskiej. Jednak nadmierna wiara we własne siły przyczyniła się do zlekceważenia przez dowódcę Frontu Zachodniego możliwości strony polskiej. Błędy strategiczne Tuchaczewskiego a także czynniki od niego niezależne, przede wszystkim powiększająca się luka pomiędzy siłami Frontu Zachodniego i Południowo-Zachodniego, umożliwiły przeprowadzenie przez stronę polską śmiałej kontrofensywy, która doprowadziła do klęski bolszewików w Bitwie Warszawskiej i zmusiła Tuchaczewskiego do odwrotu. Jego klęskę przypieczętowała wrześniowa Bitwa nad Niemnem -  ostatnie wielkiej starcie wojny 1920 roku, w którym również dowodził.  Mimo porażki wkrótce otrzymał kolejne poważne zadania - udział w tłumieniu antybolszewickich powstań marynarzy w Kronsztadzie oraz chłopów z Tambowszczyzny. Oba bunty zostały krwawo stłumione; w rejonie tambowskim Tuchaczewski wydał m.in. rozkaz użycia gazów bojowych przeciwko ludności cywilnej. W ciągu kolejnych lat pracował nad modernizacją armii i pełnił wiele odpowiedzialnych funkcji, między innymi szefa sztabu generalnego, wiceprzewodniczącego Rewolucyjnej Rady  Wojennej, wiceministra obrony Związku Sowieckiego. W wieku 42 lat został jednym z pięciu pierwszych Marszałków Związku Sowieckiego. W 1937 roku padł ofiarą Wielkiej Czystki - na mocy sfabrykowanych dowodów został uznany za zdrajcę, skazany na śmierć za rzekome szpiegostwo na rzecz Niemiec i stracony. Na jego los miała zapewne wpływ krytyka błędnych decyzji Stalina w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Zrehabilitowany w 1957 r. Tuchaczewski był od tej pory sławiony przez sowiecką propagandę jako wybitny strateg ("czerwony Napoleon") i modernizator Armii Czerwonej.

 

MW


Archiwum: