"Powrót do domu"

Wreszcie ułani przywieźli mi ciało!...
Do wsi rodzinnej na wozie prowadzą,
bo śmiałe dziewczę w stepy poleciało,
gnane przeczucia niepojętą władzą
i z jakimś dobrym pobiegła aniołem -
znalazła brata w grobie, pod kościołem.
Powraca cicho na wozie z zieleni,
Wraca z okropnej z Moskalami bitwy...
Ułani, chłopi, milczący, strapieni,
a moje serce krają ostre brzytwy --
z boleścią duma w starej piersi wzbiera,
bo poległego wiozą bohatera!
A niedaleko zamieszkał od domu.
Cichy cmentarzyk wiejski niedaleko...
Chodzę tam często, bo tam łez nikomu
nie pokazuje, gdy po twarzy cieką.
Tam obaj myślą rozmawiamy niemi,
On w swej mogiłce, a ja - tu, na ziemi.

"Virtuti Militari"

Rotmistrz krzyż srebrny zawiesił na grobie.
A krzyż zabłysnął niby jasna gwiazda.
I tak stoimy w milczeniu, w żałobie...
A wtem: komenda, i - ruszyła jazda!
Synku! Przed Tobą jasne szable chylą...
O chwilo! chwilo! Jego chwały chwilo!

Fragmenty wierszy napisanych przez Włodzimierza Tetmajera (malarza, działacza politycznego, Gospodarza z „Wesela” Wyspiańskiego) na cześć syna, Jana Kazimierza Przerwy Tetmajera, poległego w wieku 19 lat w bitwie pod Stanisławczykiem na Wołyniu 28 lipca, odznaczonego pośmiertnie Virtuti Militari.